Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), kişinin düşünceleri, duyguları ve davranışları arasındaki ilişkiyi inceleyen ve bu ilişkiyi değiştirmeye yönelik yöntemler sunan bir psikoterapi yaklaşımıdır. Bu terapi, bireylerin olumsuz veya işlevsiz düşünce kalıplarını fark etmelerine ve bunları daha sağlıklı, gerçekçi düşüncelerle değiştirmelerine yardımcı olmayı amaçlar.
BDT’ye göre, insanların yaşadıkları duygusal zorluklar genellikle olaylardan değil, bu olaylara yükledikleri anlamlardan kaynaklanır. Örneğin, bir kişi iş yerinde yapılan bir hatayı “ben başarısız bir insanım” şeklinde yorumlarsa, bu düşünce kişinin kendini kötü hissetmesine neden olabilir. BDT, bu tür düşünce kalıplarını sorgulayarak daha dengeli ve olumlu düşünme biçimlerini geliştirmeyi hedefler.
BDT’nin temel unsurları şunlardır:
- Düşünce Analizi: Kişinin otomatik düşüncelerini ve bu düşüncelerin duygular üzerindeki etkisini fark etmesi.
- Bilişsel Yeniden Yapılandırma: İşlevsiz düşüncelerin yerine daha gerçekçi ve işlevsel düşünceler koyma.
- Davranışsal Müdahaleler: Kişinin kaçındığı veya zorlandığı durumlarla yüzleşmesini sağlamak için küçük adımlar atma.
BDT, depresyon, anksiyete bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), yeme bozuklukları ve daha birçok ruhsal sağlık sorununun tedavisinde etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir.